(Isang awit ni Rene Calalang)
Ni Rene Calalang
Scarborough, Ontario and
Malolos, Bulacan
PAGDAMI NG TAO
(189)
Patuloy pa akong namasyal sa amin
At aking dinalaw dating ginigiliw
Siya ay nagulat ng ako’y dumating
‘Pagkat ‘kala niya’y nalimot na mandin.
(190)
Siya ay halos di ko nakilala
Pagkat matanda na, kaniyang hitsura
Sa hirap ng buhay, ito ay nakuha
At sa kunsumisyon sa kanyang asawa.
(191)
Biglang pasimula, kami ay nagkamay
Upang gunitain, aming nakaraan
Ang kaniyang pisngi’y aking hinalikan
Halik na nagmula sa ‘sang kaibigan.
(192)
Ako ay kaniyang masusing tiningnan
Mandi’y binabakas, aming nakaraan
Gusto mang yakapin ako’y napigilan
Baka magkasala sa ‘king minamahal.
(193)
“Mabuti pa ikaw at di nagbabago
Maganda siguro ang naging buhay mo
Buhay sa Canada ay hiyang sa iyo
Sa pagmumukha mo ay nakikita ko.”
(194)
Kaniyang sinabi’y ako’y nasiyahan
Ang pakiramdam ko’y tila gumagaan
Aking pakiwari’y ako’y naibabaw
Sa ulap na nasa ating kalangitan.
(195)
Nguni’t ang totoo’y di lang niya alam
Di na kagandahan aking kalusugan
Marami na ako na nararamdaman
Masakit ang tuhod at saka bayawang.
(196)
“Baka naman ako ay binobola mo
At pinatataba ang abang puso ko
Ang sinasabi mo kahit di totoo
Ay tatanggapin kong isang komplimento.”
(197)
“Tumigil na tayo sa pagbobolahan
Ating pag-usapan ay ang buhay-buhay
Ano ba ang iyong naging kapalaran
Magmula ng tayo ay magkahiwalay.”
(198)
Siya ay naglayo sa akin ng tingin
Halatang halatang siya’y naninimdim
Ng siya ay muling humarap sa akin
Pilit na sinabi ang kaniyang lihim.
(199)
“Ang kalagayan ko ay di umasenso
Di ko natapos ang kinukuha ko
Kami ay nagtanan ng naging mister ko
‘Pagkat akala ko’y nilimot mo ako.”
(200)
Saglit na lumungkot, aking pakiramdam
Ako’y nagkasala sa dati kong mahal
Talagang ganito ang takbo ng buhay
Hindi natin alam, ating kapalaran.
(201)
“Ating nakaraa’y huwag nang ungkatin
Mga alaala’y ibaon sa libing
Ang kasalukuyan, pag-usapan natin
At ang hinaharap ang bigyan ng pansin.”
(202
“Kapag di nilimot ang nangakaraan
Ito ay sabagal sa takbo ng buhay
Walang mangyayari kahit kaninuman
Kapag di natutong kalimutan iyan.”
(203
Naunawaan niya, ibig kong sabihin
Siya’y huminahon kahit naninimdim
Pinilit nilimot mga suliranin
Aming itinuloy, kahapo’y ungkatin
(204)
“O sige na nga, ako ay payag na
Ang nangakalipas ay kalimutan na
Kumusta ka na ba at iyong pamilya
Ang tanong ko’y ito sa pag-uumpisa.”
(205)
“Sa naging kabiyak ako ay mapalad
Siya ay maganda’t kay sarap magmahal
Sa ‘ming mga anak ay inang mahusay
Saka siyang ilaw ng aming tahanan.”
(206)
“Siya’y Pilipinang lumaki sa atin
Nag-aral sa U.P.’t kumuha ng Nursing
Siya’y napilitang umalis sa atin
Kaniyang pamilya’y matulungan mandin.”
(207)
“Kanyang kaarawa’y kami ay nagkita
Ang kaniyang ayos kay seksi’t kay ganda
Ito ay pag-ibig, unang pagkikita
Kaya napadali, ang pag-aasawa.”
(208)
“Nguni’t bakit ako’y nilimot mo giliw
Gayong nangako kang di mo papansinin
Ang ibang babaeng sa iyo’y darating
Doon sa Canada, ako ay dadalhin.”
(209)
“Di ko akalain na magkakaganito
Aking kapalaran biglang magbabago
Talagang ganito ang buhay sa mundo
Ating kapalara’y hindi kontrolado.”
(210)
Masakit man ito’y tanggapin na natin
Mga pangyayaring naganap sa atin
Walang mangyayari kahit gunitain
Ang ating kahapong puno ng paggiliw.
(211)
“Itinanong niya, “Ilan ang anak mo?”
Ang sagot ko naman, “Ako ay may tatlo”
“Kakaunti naman. Dapat sa ‘yo’y walo.”
Doon sa Canada’y, “Marami na ito.”
(212)
Kaniyang sinabing sampu ang anak niya
Sapagkat iyon lang ang tanging pag-asa
Para makaahon sa hirap at dusa
Sa kasalukuya’y nakasadlak siya.
(213)
Lumabas ang kaniyang kabiyak ng buhay
Na isang lasenggo’t walang hanapbuhay
Kung siya’y lumakad ay hahapay-hapay
Sa tingin ko’y siya’y walang kabuluhan.
(214)
“Pare ikaw bang dating kasintahan
Ng aking asawang kapiling sa buhay
Masuwerte ako sa babaing iyan
Masipag at saka mahusay sa bahay.”
(215)
Kami ay nagkamay ng kanyang asawa
Manipis ang kamay dahil tamad siya
Sa kanto’y tumoma ang libangan niya
Pagdating sa bahay ay hihiga siya.
(216)
Hindi ko sinabi ang aking napansin
Walang karapatang sa kanya’y banggitin
Ang bagay na ito kung aking sabihin
Baka s’ya magalit at ako’y murahin.
(217)
At sapagka’t kami ay kap’wa lalaki
Ay pinag-uusapan kahit walang silbi
Ito’y karaniwang mga pangyayari
Madalas maganap sa kanto’t sa tabi.
(218)
Ang kaniyang buhay ipinagyayabang
Walang ginagawa, siya’y nabubuhay
Ang sabi sa akin, siya ay tularan
Dapat kong manahin, lalaking matapang.
(219)
Sa aking narinig tainga’y nagpanting
Gusto kong sugurin at siya’y sakalin
Ako ay nagpigil matapos isipin
Baka sa kulungan ako ay damputin.
(220)
“Nguni’t kaibigan mayroon ka pa ba?
Sa karangalan mo ay pagpapahalaga
Dapat mong malaman sa iyong pamilya
Ikaw ang sandigan sa pakikibaka.”
(221)
At aking binanggit, dami ng anak n’ya
Kahit wala namang tarabaho siya
Ang pagpapalaki’y malaking problema
Kung walang panahon at kulang sa pera.
(222)
Nguni’t kababayan, masisisi mo ba
Ako’y nagkaanak ng isang dosena
Ang paggawa nito ang tanging ligaya
Na nakalulutas sa pangungulila.
(223)
“At saka isa pa, kami’y katoliko
Bawal ang gumamit ng nasa isip mo
Pag kami’y gumamit, magagalit ang orbispo
At kami’y hahantong doon sa imp’yerno.”
(224)
“Ngunit katoto ko, hindi mo ba alam
Mga suliranin ay nangakaabang
Pagdami ng tao’y pag di binagalan
Mga sulirani’y di malulunasan.”
(225)
“Puwedeng gamitin ang mga paraan
Pagdami ng anak ay upang bumagal
May itinalaga ang pamahalaan
Iba’t ibang sangay at mga tanggapan.”
(226)
“Ang pagpapasiya ay nasasaiyo
Pagkat di ko alam ang nasa isip mo
Pero kung gusto mong baya’y umasenso
Sana iyong dinggin ang sinasabi ko.”
===================
MAY KARUGTONG
MALULUBHANG MGA SUGAT - Part 7
Ni Rene Calalang
Scarborough, Ontario and
Malolos, Bulacan
PAGDAMI NG TAO
(189)
Patuloy pa akong namasyal sa amin
At aking dinalaw dating ginigiliw
Siya ay nagulat ng ako’y dumating
‘Pagkat ‘kala niya’y nalimot na mandin.
(190)
Siya ay halos di ko nakilala
Pagkat matanda na, kaniyang hitsura
Sa hirap ng buhay, ito ay nakuha
At sa kunsumisyon sa kanyang asawa.
(191)
Biglang pasimula, kami ay nagkamay
Upang gunitain, aming nakaraan
Ang kaniyang pisngi’y aking hinalikan
Halik na nagmula sa ‘sang kaibigan.
(192)
Ako ay kaniyang masusing tiningnan
Mandi’y binabakas, aming nakaraan
Gusto mang yakapin ako’y napigilan
Baka magkasala sa ‘king minamahal.
(193)
“Mabuti pa ikaw at di nagbabago
Maganda siguro ang naging buhay mo
Buhay sa Canada ay hiyang sa iyo
Sa pagmumukha mo ay nakikita ko.”
(194)
Kaniyang sinabi’y ako’y nasiyahan
Ang pakiramdam ko’y tila gumagaan
Aking pakiwari’y ako’y naibabaw
Sa ulap na nasa ating kalangitan.
(195)
Nguni’t ang totoo’y di lang niya alam
Di na kagandahan aking kalusugan
Marami na ako na nararamdaman
Masakit ang tuhod at saka bayawang.
(196)
“Baka naman ako ay binobola mo
At pinatataba ang abang puso ko
Ang sinasabi mo kahit di totoo
Ay tatanggapin kong isang komplimento.”
(197)
“Tumigil na tayo sa pagbobolahan
Ating pag-usapan ay ang buhay-buhay
Ano ba ang iyong naging kapalaran
Magmula ng tayo ay magkahiwalay.”
(198)
Siya ay naglayo sa akin ng tingin
Halatang halatang siya’y naninimdim
Ng siya ay muling humarap sa akin
Pilit na sinabi ang kaniyang lihim.
(199)
“Ang kalagayan ko ay di umasenso
Di ko natapos ang kinukuha ko
Kami ay nagtanan ng naging mister ko
‘Pagkat akala ko’y nilimot mo ako.”
(200)
Saglit na lumungkot, aking pakiramdam
Ako’y nagkasala sa dati kong mahal
Talagang ganito ang takbo ng buhay
Hindi natin alam, ating kapalaran.
(201)
“Ating nakaraa’y huwag nang ungkatin
Mga alaala’y ibaon sa libing
Ang kasalukuyan, pag-usapan natin
At ang hinaharap ang bigyan ng pansin.”
(202
“Kapag di nilimot ang nangakaraan
Ito ay sabagal sa takbo ng buhay
Walang mangyayari kahit kaninuman
Kapag di natutong kalimutan iyan.”
(203
Naunawaan niya, ibig kong sabihin
Siya’y huminahon kahit naninimdim
Pinilit nilimot mga suliranin
Aming itinuloy, kahapo’y ungkatin
(204)
“O sige na nga, ako ay payag na
Ang nangakalipas ay kalimutan na
Kumusta ka na ba at iyong pamilya
Ang tanong ko’y ito sa pag-uumpisa.”
(205)
“Sa naging kabiyak ako ay mapalad
Siya ay maganda’t kay sarap magmahal
Sa ‘ming mga anak ay inang mahusay
Saka siyang ilaw ng aming tahanan.”
(206)
“Siya’y Pilipinang lumaki sa atin
Nag-aral sa U.P.’t kumuha ng Nursing
Siya’y napilitang umalis sa atin
Kaniyang pamilya’y matulungan mandin.”
(207)
“Kanyang kaarawa’y kami ay nagkita
Ang kaniyang ayos kay seksi’t kay ganda
Ito ay pag-ibig, unang pagkikita
Kaya napadali, ang pag-aasawa.”
(208)
“Nguni’t bakit ako’y nilimot mo giliw
Gayong nangako kang di mo papansinin
Ang ibang babaeng sa iyo’y darating
Doon sa Canada, ako ay dadalhin.”
(209)
“Di ko akalain na magkakaganito
Aking kapalaran biglang magbabago
Talagang ganito ang buhay sa mundo
Ating kapalara’y hindi kontrolado.”
(210)
Masakit man ito’y tanggapin na natin
Mga pangyayaring naganap sa atin
Walang mangyayari kahit gunitain
Ang ating kahapong puno ng paggiliw.
(211)
“Itinanong niya, “Ilan ang anak mo?”
Ang sagot ko naman, “Ako ay may tatlo”
“Kakaunti naman. Dapat sa ‘yo’y walo.”
Doon sa Canada’y, “Marami na ito.”
(212)
Kaniyang sinabing sampu ang anak niya
Sapagkat iyon lang ang tanging pag-asa
Para makaahon sa hirap at dusa
Sa kasalukuya’y nakasadlak siya.
(213)
Lumabas ang kaniyang kabiyak ng buhay
Na isang lasenggo’t walang hanapbuhay
Kung siya’y lumakad ay hahapay-hapay
Sa tingin ko’y siya’y walang kabuluhan.
(214)
“Pare ikaw bang dating kasintahan
Ng aking asawang kapiling sa buhay
Masuwerte ako sa babaing iyan
Masipag at saka mahusay sa bahay.”
(215)
Kami ay nagkamay ng kanyang asawa
Manipis ang kamay dahil tamad siya
Sa kanto’y tumoma ang libangan niya
Pagdating sa bahay ay hihiga siya.
(216)
Hindi ko sinabi ang aking napansin
Walang karapatang sa kanya’y banggitin
Ang bagay na ito kung aking sabihin
Baka s’ya magalit at ako’y murahin.
(217)
At sapagka’t kami ay kap’wa lalaki
Ay pinag-uusapan kahit walang silbi
Ito’y karaniwang mga pangyayari
Madalas maganap sa kanto’t sa tabi.
(218)
Ang kaniyang buhay ipinagyayabang
Walang ginagawa, siya’y nabubuhay
Ang sabi sa akin, siya ay tularan
Dapat kong manahin, lalaking matapang.
(219)
Sa aking narinig tainga’y nagpanting
Gusto kong sugurin at siya’y sakalin
Ako ay nagpigil matapos isipin
Baka sa kulungan ako ay damputin.
(220)
“Nguni’t kaibigan mayroon ka pa ba?
Sa karangalan mo ay pagpapahalaga
Dapat mong malaman sa iyong pamilya
Ikaw ang sandigan sa pakikibaka.”
(221)
At aking binanggit, dami ng anak n’ya
Kahit wala namang tarabaho siya
Ang pagpapalaki’y malaking problema
Kung walang panahon at kulang sa pera.
(222)
Nguni’t kababayan, masisisi mo ba
Ako’y nagkaanak ng isang dosena
Ang paggawa nito ang tanging ligaya
Na nakalulutas sa pangungulila.
(223)
“At saka isa pa, kami’y katoliko
Bawal ang gumamit ng nasa isip mo
Pag kami’y gumamit, magagalit ang orbispo
At kami’y hahantong doon sa imp’yerno.”
(224)
“Ngunit katoto ko, hindi mo ba alam
Mga suliranin ay nangakaabang
Pagdami ng tao’y pag di binagalan
Mga sulirani’y di malulunasan.”
(225)
“Puwedeng gamitin ang mga paraan
Pagdami ng anak ay upang bumagal
May itinalaga ang pamahalaan
Iba’t ibang sangay at mga tanggapan.”
(226)
“Ang pagpapasiya ay nasasaiyo
Pagkat di ko alam ang nasa isip mo
Pero kung gusto mong baya’y umasenso
Sana iyong dinggin ang sinasabi ko.”
===================
MAY KARUGTONG